وزارت مهاجران وعودت‌کنندگان طالبان یکشنبه، ۲۳ مهر (۱۵ اکتبر)، اعلام کرد که  بیش از سه هزار مهاجر افغان از کشورهای ایران و پاکستان به افغانستان برگشته‌اند. 

در بیانیه این وزارتخانه آمده است که ۳۸۴ خانواده از مهاجران افغان، شامل بیش از دو هزار و ۲۳۰ نفر، از طریق گذرگاه تورخم از پاکستان به افغانستان برگشته‌اند.  

این وزارتخانه گفت که این مهاجران برای دریاف کمک، به کمیساری عالی مهاجران سازمان ملل متحد معرفی شده‌اند.  

به گفته این وزارتخانه، سه هزار و ۱۳۳ مهاجر افغان نیز، اجباری یا خودخواسته، از طریق گذرگاه اسلام‌قلعه استان هرات، از ایران به کشورشان برگشته‌اند. 

وزارت مهاجران و عودت‌کنندگان طالبان گفت که ۳۱۶ تن از این افراد نیازمند کمک شناسایی، و به نهادهای امدادرسان معرفی شده‌اند تا کمک‌های غذایی و غیرغذایی دریافت کنند. 

پاکستان و ایران، فشار بر مهاجران افغان را افزایش داده‌اند. پاکستان به مهاجران افغان فاقد مدرک اقامت قانونی در این کشور ضرب‌الاجل اعلام، و تاکید کرده است که باید پاکستان را ترک کنند. مقام‌های پاکستان می‌گویند که بیش از این قادر به میزبانی از مهاجران افغان نیستند و این افراد باید به افغانستان برگردند.  

در پی تشدید حوادث تروریستی در پاکستان، سختگیری‌های حکومت این کشور بر مهاجران افغان افزایش یافته است. مقام‌های ارشد دولت پاکستان چندین بار ادعا کرده‌اند که شماری از شهروندان افغانستان در ناامنی‌های پاکستان نقش دارند و بر طبل جنگ در این کشور می‌کوبند.  

اما طالبان افغانستان این ادعای مقام‌های پاکستان را رد می‌کنند و می‌گویند که مهاجران افغان در فعالیت‌های سیاسی و تروریستی آن کشور دخیل نیستند.  

در ایران هم زندگی برخی از مهاجران افغان با دشواری‌های بیشتری مواجه شده است. برخی از شهروندان ایران معتقدند که حضور مهاجران افغان باعث افزایش بیکاری و مشکلات اجتماعی شده است و خواستار اخراج آنان از ایران‌اند. 

ایران و پاکستان میزبان میلیون‌ها شهروند افغان‌اند و بیش از نیم قرن است که شمار زیادی از شهروندان مهاجر و پناهجوی افغان در این دو کشور حضور دارند. با سرنگونی حکومت پیشین افغانستان در اوت ۲۰۲۱، موج بزرگ تازه‌ای از مهاجرت از افغانستان شکل گرفت و شمار زیادی از شهروندان، به‌ویژه نظامیان و کارکنان دولت، از ترس حمله‌های انتقامجویانه طالبان، به ایران و پاکستان پناه بردند.  

بخش بزرگی از مهاجرت افغان‌ها به ایران و پاکستان، از طریق مسیرهای غیرقانونی و بدون گرفتن ویزا صورت گرفته است و کسانی هم که از طریق قانونی به این دو کشور رفته بودند، مدت ویزا و مجوز حضورشان پایان یافته است.  

پاکستان و جمهوری اسلامی ایران روابط نزدیکی با طالبان افغانستان دارند، اما به درخواست طالبان برای خودداری از اخراج اجباری مهاجران افغان پاسخ مثبت نداده‌اند.  

افغانستان زیر کنترل طالبان، به کشوری با وضعیت بحرانی اقتصادی بدل شده و تمایل شهروندان این کشور به مهاجرت، به میزان چشم‌گیری افزایش یافته است. برخی از شهروندان افغان به ایران می‌روند و سپس از آن طریق به ترکیه، تا زمینه سفر به کشورهای اروپایی برای خود فراهم کنند.